Vroeger werd de knip tijdens de bevalling gezien als laatste redmiddel, wanneer er echt geen andere oplossing meer was. Tegenwoordig knippen we in Nederland bijna in 50% van de gevallen, met alle gevolgen van dien. Achteraf wordt door de vrouw vaak gezegd dat de knip “moest”. Maar ook inknippen is een keuze!
Knippen tijdens de bevalling
Inknippen tijdens de bevalling wordt op het allerlaatste moment gedaan als het hoofdje bijna geboren wordt. Er wordt dan een knip in de vaginawand gezet om meer ruimte te maken voor de baby.
Soms roepen vrouwen tijdens de bevalling: “Zet die knip maar”. Bijvoorbeeld als het persen niet vordert, maar dit heeft geen zin. De uitgang wordt groter gemaakt wanneer er ingeknipt wordt maar als je baby’tje nog wat hoger zit zal dit dus niets uithalen.
Percentage knippen in Nederland
Uit onderzoek (2020) bleek dat in Nederland bij bijna 50% van de vrouwen een knip krijgt bij de eerste bevalling. En ja, dat is veel! Zeker als je kijkt naar het advies vanuit de World Health Organisation (WHO) die adviseert slechts in 10% van de gevallen te knippen. Maar ook als we kijken naar andere landen met vergelijkbare geboortezorg. In Zweden lag het percentage knippen namelijk op 6% en in Denemarken op 7%.
Ook in Nederland zelf zijn de opvattingen over knippen verschillend. Per provincie, ziekenhuis en zorgverlener verschilt dit percentage ook nog eens enorm. Bij het ene ziekenhuis is het inknip percentage bijvoorbeeld 11% en bij het andere 46%.
Waarom wordt je ingeknipt?
Vrouwen worden om verschillende redenen ingeknipt tijdens de bevalling. Zo worden ze ingeknipt omdat:
- Het persen te lang zou duren
- De baby in nood is en snel geboren moet worden
- Om een totaalruptuur te voorkomen
Echter blijkt uit onderzoek dat de voordelen van een knip niet altijd voldoende onderbouwd zijn. Door deze inzichten is gebleken dat een knip eigenlijk alleen nog gezet zou moeten worden als je baby echt in nood is of bij een vacuüm verlossing. In alle andere gevallen blijkt het uit onderzoek beter om het weefsel te laten scheuren.
Scheuren beter dan knippen
Misschien heb je ook wel eens gehoord dat je beter kan scheuren dan dat er geknipt wordt? Dat klopt! Onderzoek heeft uitgewezen dat een scheur sneller en beter geneest dan een knip. Bij een knip wordt er tenslotte dwars door alle structuren van het weefsel heen geknipt waarbij een scheurtje de natuurlijke structuur van het weefsel volgt.
Te veel knippen in Nederland
Echt vaste/ landelijke richtlijnen zijn er niet over inknippen. Soms worden er zelfs overbodige knippen gezet stelt Tosca Gaakeer-Gort van Stichting Bevallingstrauma. Zorgverleners en ziekenhuizen volgen namelijk hun eigen protocollen. In sommige ziekenhuizen wordt bijvoorbeeld ingeknipt als de baby na een uur persen niet is geboren, bij andere ziekenhuizen doen ze dit weer na anderhalf of twee uur.
Maar gelukkig wordt er in Nederland ook steeds minder geknipt. En dat leidt opmerkelijk genoeg niet tot meer complicaties bij baby’s of totaalrupturen bij vrouwen.
de kans op een knip verkleinen
Zijn er dan ook alternatieven van een knip? Of kun je de knip voorkomen?
Wanneer je veel van bevalhouding wisselt kun je de kans op een knip verkleinen. Zo zorg je namelijk voor dat de bevalling sneller en makkelijker verloopt, waardoor er minder snel geknipt hoeft te worden. Wanneer je de bevalling op je rug doorbrengt maak je de bekkenuitgang zelfs kleiner wanneer je zelfs meer kans hebt op een knip.
Een knip zou dus eigenlijk alleen gezet moeten worden wanneer er nood is voor de baby. Maar ook dan zijn er soms nog alternatieven. Wanneer de hartslag van de baby bijvoorbeeld daalt zou het ook kunnen helpen om in een andere bevalhouding te komen. Door op je zij te gaan liggen zie je bijvoorbeeld vaak dat de hartslag van de baby zich herstelt. Wisselen van houding kan dus echt heel zinvol zijn en uiteindelijk een knip voorkomen.
Persoonlijke noot
Je kent de percentages van jouw verloskundigenpraktijk of gynaecoloog niet. Daarom vind ik het belangrijk om je bewust te maken van de verschillende opvattingen over het knippen. Het gaat om jouw lichaam en daarom is het belangrijk om hier zelf een keuze in te kunnen maken.
Vraag vooraf aan je verloskundige of gynaecoloog wanneer zij een knip zet en geef dan alvast aan hoe je er zelf over denkt. Vergeet dit ook niet in je bevalplan te zetten en te bespreken met je partner. Uiteindelijk moet er tijdens de bevalling snel beslist worden dus zorg dat je vooraf al goed op de hoogte bent van de voor- en nadelen van de knip!
Als de verloskundige of gynaecoloog tijdens jouw bevalling toch een knip wil zetten terwijl je baby niet in nood is, vraag dan altijd of dit echt nodig is. En vooral ook: WAAROM?
En vergeet niet: Jij beslist!
Liefs!
Bronnen: